ابزار بادی چیست؟
ابزار بادی یا پنوماتیک، نوعی ابزار قدرتمند است که به وسیله هوای فشرده که توسط کمپرسور هوا تولید می‌شود، به کار می‌افتد. ابزار آلات بادی می‌توانند توسط دی اکسید کربن فشرده شده یا همان CO2 ذخیره شده در محفظه‌های کوچک ابزار نیز کار کنند.
ابزار آلات بادی از نظر ایمنی نسبت به ابزارهای برقی در رتبه بسیار بالاتری قرار دارند.
شاید در گذشته این نوع ابزار جایگاه خاص و ویژه‌ای نداشته و تنها محدود به استفاده‌های صنعتی می‌شد، اما امروزه به راحتی می‌توان گفت ابزار آلات بادی حتی نسبت به سایر ابزارهای برقی مشابه خود نیز در رده بالاتری قرار دارند.
مزایای استفاده از ابزار آلات بادی
ابزار بادی بسیار سبک‌تر و کوچک‌تر از سایر ابزارها است و این مزیت موجب استفاده راحت و بدون فشار به دست شده است.
سبکی و کوچکی این نوع ابزارها از قدرت بالای آن نکاسته بلکه حتی برخی از انواع ابزارهای بادی با قدرت‌تر از ابزار برقی مشابه خود عمل می‌کنند.
ابزار آلات بادی قیمت بسیار پایین‌تری نسبت به سایر ابزار آلات دارند. البته نباید فراموش کرد که در بین ابزارهای بادی نیز جنس مرغوب‌تر هزینه بالاتری در بازار دارد اما مرغوب‌ترین و با کیفیت‌ترین ابزار بادی نیز نسب به ابزار برقی مشابه خود قیمت پایین‌تری دارد در حالی که قدرت و کارایی آن مانند ابزارهای برقی و گاهی قدرتمندتر نیز هست.
هنگام خرید ابزار بادی شاید کلمه “جریان” یا “جریان هوا” را شنیده باشید. این اصطلاح مربوط به میزان مصرف هوا در این ابزار است. به عبارت دیگر “جریان هوا” نشان‌دهنده مقدار هوای فشرده‌ای است که از توسط محفظه ورودی هوا که به آن کوبلینگ نیز می‌گویند، طی یک واحد زمانی در شرایط عادی هوا، عبور می‌کند.
ابزارهای بادی انواع انواع مختلفی دارند هر کدام مناسب یک یا چند کار است.
می‌توان گفت تقریباً برای هر کاری، از کارهای کوچک خانگی گرفته تا کارهای تخصصی و صنعتی، ابزار بادی مناسب آن وجود دارد.
ابزارهای پنوماتیک با استهلاك ناچيز و هزينه تعمير پايين به یکی از پرکاربردترین ابزارهای امروزه تبدیل شده‌اند.
امنیت استفاده از ابزار آلات بادی
شاید برای شما هم پیش آمده باشد که مجبور بوده‌اید از ابزار برقی در نزدیکی آب یا محیطی مرطوب استفاده نمایید.
خطر برق‌گرفتگی، جرقه، آتش‌سوزی و آسیب‌های جانی همواره هنگام کار کردن با ابزارهای برقی در کمین است.
علاوه بر آن ممکن است مجبور به استفاده از ابزار در شرایطی باشید که به برق دسترسی نداشته یا مجبور به استفاده از سیم رابط طولانی جهت استفاده از برق باشید.
استفاده از ابزار آلات بادی می‌تواند تمامی این مشکلات شما در حین کار را رفع کند.
ابزارهای بادی بسیار ایمن بوده و در هر شرایط محیطی بدون ایجاد جرقه یا خطر قابل استفاده هستند.
علاوه بر آن سبکی و کوچکی این ابزارها، آن‌ها را برای استفاده در شرایط سخت و ارتفاع زیاد بسیار مناسب کرده است.
از این نوع ابزارها در هر کجا و هر محیطی بدون نیاز به ملزومات خاص یا حتی برق به راحتی می‌توان استفاده کرد.
تمامی ابزار آلات در کنار مزایای خود، معایبی نیز دارند.
اما ابزارهای بادی معایب بسیار ناچیزی نسبت به مزایای فوق العاده خود دارند.
معایب استفاده از ابزار آلات بادی
مهم‌ترین قطعه‌ی یک ابزار بادی، کمپرسور آن است.
به دلیل اینکه اساس کار این وسایل هوای فشرده بوده و قدرت عملکرد خود را از آن میگیرد، جنس کمپرسور در کیفیت ابزار بسیار موثر است.
استفاده از یک کمپرسور هوای مرغوب ممکن است گران باشد که این یکی از معایب این ابزار است.
هرچند که نباید فراموش کرد با وجود هزینه نسبت بالای کمپرسور، باز هم هزینه ابزار بادی از ابزار برقی مشابه خود کمتر است.
ابزار پنوماتیک احتیاج به یک فیلتر هوا و واحد مراقبت جهت از کنترل رطوبت ابزار دارد.
اگر خواهان عمر طولانی این نوع ابزارها هستید باید برای مراقبت و نگهداری از آن‌ها کوشا باشید.
این ابزار نباید در جای مرطوب نگهداری شود و حتما باید واحد مراقبت آن بررسی شود تا به درستی کار کند.
رطوبت موجب آسيب ديدن و زنگ زدگي قطعات داخلي ابزار شده و عمر ابزار را كاهش مي‌دهد.
گرد و غبار هوا نيز ايجاد اختلال و مزاحمت در حركت قطعات مكانيكي کرده و از راندمان دستگاه بسیار مي‌كاهد.
علاوه بر آن خشکی قطعات نیز باعث آسیب رسیدن به دستگاه می‌شود.
قطعات دستگاه باید مرتب روغن زده شوند اما به میزانی که روغن سر ریز نشود.
بهترين روش استفاده از دستگاه اين است كه به روغن تزريق شده از قسمت واحد مراقبت اكتفا نکنید و قبل از شروع به كار چند قطره روغن از محل ورود هواي فشرده به داخل دستگاه بریزید.
تعداد کمی از ابزارهای بادی نیز وجود دارند که بدون روغن کار می‌کنند و در اصطلاح به آن‌ها Oil Free می‌گویند.
با مراقبت درست و سرویس معمولی دستگاه در فاصله زمانی‌های مشخص (مثلاً بعد از اتمام کار طولانی)، می‌توانید ابزاری با کیفیت روز اول و عمری طولانی داشته باشید.
اجزای ساده در عین حال کاربردی یک ابزار بادی
- دستگاه کمپرسور
- لوله فلزي يا شلنگ
- واحد مراقبت
دستگاه کمپرسور
كمپروسور دستگاهي است كه هواي فشرده مورد نياز ابزار بادي را تأمین می‌کند.
این دستگاه داراي انواع مختلف و در حجم‌هاي متفاوت است.
هنگام خرید، حجم این دستگاه متناسب با میزان مصرف کار مورد نظر شما، انتخاب می‌شود.
اگر کمپرسور با میزان کار ابزار بادی مطابق نباشد، موجب فشار موتور، ایجاد استهلاك واتلاف انرژي خواهد شد.
هنگام ذخیره هوا، رطوبت موجود در هوا نیز وارد مخزن ذخیره می‌شود که اين رطوبت نياز به خروج از طريق پيچ تخليه در زير مخزن كمپرسور دارد.
لوله فلزی يا شلنگ
برای انتقال هوای فشرده، به لوله فلزی یا شلنگ ویژه‌ای نیاز است.
این لوله‌ها و اتصالات نیازمند توجه و مراقبت زیادی هستند زیرا معمولاً افت فشار هوا و نشتی هنگام انتقال هوای فشرده، از این ناحیه اتفاق می‌افتد.
قطر و طول اين وسيله باید به گونه‌اي انتخاب شود كه ميزان افت فشار به حداقل برسد.
برای مصارف عمومی باید از شلنگ‌های کوتاه‌تر از 8 متر استفاده شود.
اگر فاصله بیشتر باشد لازم است از لوله‌های فلزی استفاده شود.
اتصال بين لوله‌ها و شلنگ‌ها با قطعات كوچكي به نام كوبلينگ و فيتينگ انجام مي‌شود.
عملکرد این اتصالات بسیار حائز اهمیت بوده و لازم است این اتصالات به درستی انجام شوند تا دستگاه عملكرد مطلوبی داشته باشد.
واحد مراقبت
یکی از ضروری‌ترین اجزای ابزار بادی، واحد مراقبت است.
يك واحد مراقبت معمولاً دارای 3 بخش فیلتر رطوبت، فشار شكن و واحد روغن است ولي واحد مراقبت 2 بخشي (فشار شكن، فيلتر رطوبت) و واحد مراقبت تک بخشی نیز در بازار موجود هستند.
از واحد مراقبت 2 بخشي معمولاً براي ماشين آلات و ابزار آلاتي كه احتیاج به روغن ندارند، بهره گرفته مي‌شود.
فيلتر رطوبت
هواي ارسال شده از كمپرسور همواره داراي رطوبت است که این رطوبت بزرگترين دشمن ابزار بادي است.
فيلتر رطوبت از انتقال آب همراه با هوا به درون ابزار جلوگيري مي‌كند.
همواره باید مخزن فيلتر رطوبت را تخليه کنید.
فشار شكن
هواي فشرده خروجي از دستگاه كمپرسور قبل از ورود به ابزار بادي بايد داراي فشار معيني باشد.
تنظيم حجم ورودي اين هواي فشرده به عهده فشار شكن است.
ابزارهاي بادي با فشار هواي PSI90 بالاترين راندمان را خواهند داشت.
واحد روغن
اين واحد تزريق روغن به درون ابزار بادي را به عهده دارد.
وجود روغن به عنوان روان كننده‌ي حركت، عامل كاهش خوردگي و كم شدن اصطكاك بين قطعات ابزار و ماشين‌هاي مكانيكي بسیار ضروری است.
ابزار آلات بادي بدون وجود روان كننده‌ي روغن به سرعت دچار فرسودگي و خرابي می‌شوند.
روش روغن كاري در اين سيستم به اين صورت است كه روغن در مخزن مخصوص ريخته مي‌شود و حركت هواي فشرده در لوله‌ي بالاي مخزن باعث حمل روغن به صورت مداوم به داخل دستگاه خواهد شد.
انواع ابزار بادی
- بکس بادی
- کمپرسور باد
- پیچ گوشتی بادی
- پیستوله بادی
- پرچ کن بادی
- منگنه کوب بادی
- میخکوب بادی
- چکش های بادی
- آچار ضربه ای بادی
- فرز بادی
- دمنده – مکنده بادی
- چکش تخریب بادی
- زاویه سنج بادی
- جک بادی
- دریل بادی
- اره بادی
- اره لرزون بادی
- ایربراش بادی
- سنباده لرزان بادی
- قیچی ورق بر بادی
- فرز آهنگری بادی و غیره
بکس بادی
آچار بکس بادی، نیروی هوای فشرده را برای وارد آوردن گشتاور بالا روی اتصال‌های سخت به کار می‌برد.
از این آچار برای باز و بسته کردن انواع پیچ و مهره با قدرت بالا استفاده می‌شود.
از این ابزار بادی در پروژه‌های صنعتی، کارخانه‌ها، تعمیرگاه ماشین، کارگاه‌های تولیدی و خدماتی استفاده می‌شود.
هیچ نوع از آچار بکس نمی‌تواند قدرتی به اندازه بکس‌های بادی تأمین کند.
کمپرسور باد
کمپرسور باد نوعی ماشین است که برای متراکم کردن سیالات تراکم‌پذیر مانند گازها و بخارهای آن مورد استفاده قرار میگیرد.
کمپرسور باد در واقع نوعی دستگاه است که هوای فشرده‌ی مورد نیاز ابزار بادی را تأمین می‌کند.
این ابزار دارای انواع مختلف و در حجم‌های گوناگون می‌باشد.
پیچ گوشتی بادی
پیچ گوشتی بادی این امکان را فراهم می‌آورد تا شما بتوانید تعداد زیادی پیچ را در زمان کوتاهی ببندید.
پیج بازکن بادی یکی از ابزار آلات پرکاربرد بادی است که در خط مونتاژ بسیار استفاده می‌شود.
این ابزار با استفاده از خاصیت گشتاوری و اهرمی برای باز و بسته کردن پیچ‌ها استفاده می‌شود.
ابزار پیستوله بادی
از پیستوله بادی برای پاشیدن رنگ و مایع استفاده می‌شود.
این ابزار بادی جهت صرفه‌جويي در وقت، پاشیدن رنگ به صورت يكنواخت و همچنین صرفه‌جويي در مصرف رنگ و مایع، به جاي قلمو رنگ مورد استفاده قرار میگیرد.
سرعت رنگ آمیزی با پيستوله بسیار سریعتر بوده و خستگی کار بسیار کمتر است.
پیستوله بادی نسبت به پیستوله برقی بسیار پرکاربردتر هستند.
پرچ کن بادی
از این ابزار بادی معمولاً جهت پرچ کردن ورقه‌های آهنی با استفاده از میخ‌های پرچ استفاده می‌شود.
برای پرچ کردن باید از میخ‌های مخصوصی که در سایزهای مختلف ۳ ، ۵ و ۷ موجود هستند، استفاده شود.
منگنه کوب بادی
منگنه کوب یا منگنه زن بادی از ابزارهای پرکاربرد در صنعت نجاری است.
از این ابزار بادی برای وصل کردن دو قطعه چوبی به یکدیگر، روکش پارچه و چرم به چوب استفاده می‌شود.
در این ابزار منگنه کردن از طریق اهرمی که زیر انگشت تعبیه شده است انجام میگیرد.
ابزار میخکوب بادی
میخکوب بادی امروزه یکی از ابزارهای مفید و پر طرفدار است که جایگزین چکش شده است.
این ابزار نسبت به نوع برقی یا شارژی آن ساختار ساده‌تری دارد و جهت قرار دادن میخ در چوب یا انواع مواد مختلف دیگر، به کار برده می‌شود.
عمر مفید این نوع از ابزارها معمولاً بیشتر از انواع برقی و شارژی آن است.
این دستگاه با فشرده‌ساز الکترومغناطیسی پنوماتیک کار می‌کند.
چکش های بادی
چکش های بادی از دسته و مضرب تشکیل شده‌اند.
معمولاً برای وارد کردن ضربه به میخ مورد استفاده قرار می‌گیرند.
این نوع از ابزار بادی در 2 نوع کلی ضربه‌ای و گردون موجود هستند.
چکش بادی ضربه‌ای برای تخریب‌های سبک و سنگین بر اساس وزن و قدرت دستگاه کاربرد دارد.
از چکش بادی گردون نیز به منظور دریل‌کاری روی دیوار و زمین استفاده می‌شود.
چکش های بادی ضربه ای با وزن‌های مختلف در انواع مختلفی موجود هستند که هر کدام کاربرد مخصوص خود را دارند.
ابزار فرز بادی
فرز بادی در مقایسه با فرز برقی، به دلیل نداشتن خطر ایجاد جرقه و آتش‌سوزی امنیت بالاتری دارد.
وزن فرز بادی بسیار کمتر بوده و در نتیجه کار کردن با آن راحت‌تر است.
به طور کلی فرز، ابزاری چند منظوره است که از آن برای برش، شکل‌دهی و سنباده‌زنی استفاده می‌شود.
هنگام کار با چوب، فلز، فرز تا حد زیادی می‌تواند کارهای شما را آسان کند.
دمنده – مکنده بادی
به این دستگاه دمنده و مکنده هوا بلوور نیز گفته می‌شود.
کاربرد این ابزار بادی تمیز کردن گرد و غبار با استفاده از فشار زیادی که ناشی از حرکت موتور این دستگاه است، می‌باشد. بیشترین کاربرد این ابزار برای پاک سازی بردها و کیس‌های کامپیوتری است زیرا در صورت استفاده از جارو برقی به دلیل مکندگی آن، هنگام استفاده‌ی نزدیک به بردها، امکان آسیب رساندن به این تجهیزات بسیار بالا است. اما دستگاه بلوور به دلیل دمندگی هوا نه تنها به دستگاه آسیب نرسانده بلکه باعث پاکسازی تمامی شیارها از گرد و غبار بدون تماس با برد یا قطعات الکترونیکی آن‌ها می‌شود.
چکش تخریب بادی
چکش تخریب بادی، ابزاری بسیار قدرتمند جهت شکستن دیوارهای بزرگ ساخته شده از بتن، می‌باشد.
این ابزار بادی در اندازه‌ها و مدل‌های مختلفی وجود دارد.
به وسیله آن می‌توانید علاوه بر تخریب دیوارهای بتنی هر ماده ضخیم، حجیم و جامدی را تخریب کنید.
در گذشته برای تخریب سازه‌های مختلف مثل دیوار، کف از جنس بتن، سنگ و آسفالت ساخته شده بود از ابزارهای سنتی مانند پتک، چکش و … استفاده می‌کردند.
امروزه با پیشرفت تکنولوژی و فراگیر شدن ابزارهای بادی، راندمان کاری و سهولت کار بسیار افزایش یافته است.
جک بادی
جک پنوماتیک به وسیله نیروی باد به صورت طولی حرکت می‌کند
این ابزار شامل بدنه یا پوسته، پیستون، پکینگ و سایر اتصالات است که با توجه به نوع نصب و کاربری انتخاب و مورد استفاده قرار میگیرد. از این ابزار بادی پرکاربرد، در اتوماسیون صنایع چوبی، صنایع پرس، صنایع ماشین‌سازی، صنایع خودروسازی، صنایع کاشی و سرامیک و همچنین خطوط تولید استفاده می‌شود.
انواع جک پنوماتیک عبارتند از: جک پنوماتیک قلمی، پرس، تلسکوپی، دوطرفه، کامپکت، روتاری، با مگنت و بدون مگنت.
ابزار دریل بادی
دریل بادی یکی از پر مصرف‌ترین ابزارهای بادی است که در امور صنعتی حرفه‌ای و خانگی مورد استفاده قرار میگیرد.
از دریل بادی برای ایجاد سوراخ با قطرهای متفاوت در سطوح مختلف از جمله سطح چوبی، سطح فلزی، سطح سیمانی و … استفاده می‌شود.
دریل‌ها از اجزای مختلفی از قبیل: کلید روشن و خاموش، کلید تنظیم سرعت چرخش، کلید فعال و غیر فعال کردن حالت چکشی، کلید قفل برای روشن نگه‌داشتن دریل، کلید تعویض جهت چرخش، عمق سنج برای تنظیم پیمایش مته در سطح مورد نظر، سه نظام و دسته نگهدارنده تشکیل شده‌اند.
سه نظام‌ها به دو دسته اتوماتیک و آچاری تقسیم می‌شوند که برای محکم کردن سه نظام دستی باید از آچار مخصوص استفاده شود که به آن آچار سه نظام گویند اما برای سه نظام اتوماتیک این فرآیند دستی انجام می‌شود.
ایربراش بادی
ایربراش یا قلم بادی برای پاشیدن ذرات رنگ با فشار هوا بر سطح دلخواه استفاده می‌شود.
رنگ به حالت مایع در مخزنی قرار دارد و این مخزن با یک لوله به منبع هوای فشرده متصل است.
هوای فشرده هنگام فشردن دسته‌ی قلم بادی خارج می‌شود و ذرات رنگ را همراه خود به بیرون می‌پاشد.
به دلیل ایجاد سطح یکنواخت و یکدست از رنگ، این ابزار بادی کاربردهای متنوعی دارد.
به طور خلاصه می‌توان گفت در فعالیت‌هایی مانند مدل‌سازی، طراحی کیک، طراحی ناخن، طراحی تابلوهای نمایشی و تصویرگری، ایجاد جلوه‌های سینمایی و تا حدی در گریم و میکاپ کاربرد دارد.
سنباده لرزان بادی
سنباده لرزان یکی از ابزارهای کاربردی در رنگ کاری چوب، برای از بین بردن خط و خش ایجاد شده بر روی چوب می‌باشد. استفاده از سنباده لرزان جایگزین بسیار مناسبی برای استفاده از سنباده کاری با دست که بسیار خسته کننده و سخت است، می‌باشد.
دستگاه سنباده لرزان با تبدیل حرکت چرخشی موتور به حرکات لرزشی عمل سنباده‌زنی را انجام می‌دهد.
قیچی ورق بر بادی
این قیچی برای بریدن ورق‌های فلزی نازک و سبک، آلومینیوم، حلب، مواد سخت مانند لاستیک، پلاستیک و… بسیار پرکاربرد است.
قیچی ورق بر برای بریدن ورق‌های ضخیم فلزات، کابل، میخ و مشابه آن‌ها مناسب نیست.
با استفاده از قیچی ورق بر می‌توانید برش‌های دقیق‌تر و تمیزتر و با ضایعات کمتری داشته باشید.
فرز آهنگری بادی
فرز آهنگری بادی دارای کاربردهای صنعتی و خانگی مختلفی است.
همین امر باعث شده تا به ابزاری کاربردی و مورد نیاز تبدیل شود .
انرژی مصرفی دستگاه فرز آهنگری توسط هوای فشرده تأمین می‌شود.
این ابزار بادی به دلیل نداشتن خطر ایجاد جرقه و آتش‌سوزی امنیت بالاتری دارد.